Saturday, August 13, 2016

Zondag 7 augustus: Hattem - Zutphen

Ik word 's morgens om acht uur ineens wakker: ik weet weer waar ik de havenmeester van ken! Het is René Jorna. Hij heeft de boot getaxeerd nadat wij haar hadden gekocht. Dat had hij ook wel mogen zeggen!

Vandaag gaan we de IJssel stroomopwaarts varen. Voor de zekerheid heb ik mij nogmaals verdiept in de gebruiken op de IJssel ten aanzien van beroepsvaart en aan de verkeerde kant varen.

Ter verduidelijking: de IJssel stroom "van de berg af", van hoog (bij Arnhem) naar laag (bij Kampen). Hoe smaller de rivier, des te meer stroming. Er wordt opgegeven rekening te houden met 5 km/h stroom. Dat betekent dus als je 10 km/h door het water gaat, je maar 5 km/h over het land gaat.

De IJssel kronkelt (meandert). In de bochten staat aan de binnenkant veel minder stroom dan aan de buitenkant omdat het water in de binnenbocht een kleinere afstand hoeft af te leggen dan het water in de buitenbocht. Schepen maken daar gebruik van. Als je de tegen de stroom in vaart wil je dus de binnenbochten nemen en als je stroomafwaarts vaart wil je juist de buitenbochten voor maximaal profijt van de stroom. Als de binnenbocht naar rechts gaat is dat niet zo'n probleem, maar als de binnenbocht naar links gaat moet je dus stroomopwaarts aan de verkeerde kant varen. Op zich komt dat goed uit, want schepen die stroomafwaarts gaan zullen juist de buitenbocht willen nemen en dus ook aan de verkeerde kant willen varen. Maar het verkeer in beide richtingen moet het wel eens zijn. Beroepsvaart gebruikt daarvoor een blauw bord dat ze laten zien. De andere kant bevestigd dit door ook het blauwe bord te laten zien en zo weten beide partijen het zeker.

Voor de pleziervaart is er geen blauw bord. Je kunt dus als pleziervaart onderling niet aan elkaar duidelijk maken wat je wilt. En wat ik dus heb gelezen: het wordt aangeraden om als pleziervaart het blauwe bord "op te volgen" als je beroepsvaart tegenkomt. Dit is de theorie, nu de praktijk...

We vertrekken rond kwart over tien. Als we de IJssel opvaren zit er precies op de hoek tussen het Apeldoorns kanaal en de IJssel een groep sportvissers, waarvan ik er een hoor mopperen dat ik over zijn lijn vaar. Ik wil echter meteen goed stuurboord wal houden om eventuele opvaart niet in de weg te zitten.

Het is behoorlijk rustig op de rivier. Omdat je er snel mag varen zijn er wat spelende speedboten af en toe en we zien zelfs mensen zwemmen.

Steeds als we een bocht naar links hebben ga ik helemaal bakboordwal varen. We komen twee vrachtschepen tegen. Geen van beide toont een blauw bord, maar we passeren toch stuurboord/stuurboord. Sommige jachten houden zelf ook de verkeerde wal aan als dat zo uitkomt en dan is er niets aan de hand. Soms is er verwarring. Voor Deventer komen er twee jachten stroomafwaarts door de binnenbocht. Ik vaar al aan de verkeerde kant en zie dat het eerste jacht uiterst rechts gaat houden en dus recht op mij afkoerst. Als ik bijstuur naar bakboord zie ik hem ook meteen bijsturen naar wat voor hem stuurboord is. Ok, die wil dus duidelijk aan bakboord passeren. Het tweede jacht vaart meer naar het midden. Als ik terug naar bakboord stuur (ik was uitgeweken naar stuurboord om het eerste jacht de ruimte te geven) stuurt hij ook weer bij. Er is echter nog ruimte zat aan mijn bakboordzijde, dus ik stuur nog wat verder naar bakboord. Dan begint hij ineens tegen me te toeteren. Ok, duidelijk, die snapt de bedoeling niet.  Ik gooi meteen het roer om om zo snel mogelijk naar stuurboord uit te wijken.

Tijdens het varen zit ik me af te vragen: die beroepsvaart die we tegen kwamen toonde steeds geen blauw bord. Moet ik dan wel bakboordwal houden? Ik besluit dat het consequenter is om dat niet te doen, dus bij de volgende vrachtschepen die we tegen komen blijf ik stuurboordwal varen. Er onstaan verder geen gevaarlijke situaties.

Als we langs Deventer varen zien we dat de jaarlijkse boekenmarkt aan de gang is. We zijn jaren terug eens eerder over de IJssel gevaren, toen ik de afvaart, en toen zijn we ook naar die markt geweest. Ik vind het bizar dat ik twee keer op de IJssel vaar en beide keren precies langs Deventer kom als die boekenmarkt aan de gang is.

We zoeken een plaatsje bij de watersportvereniging in Zutphen. Het waait al de hele dag behoorlijk en daar heeft de boot flink 'last' van in de zin dat 'ie wegwaait. Maar in de haven wijst de havenmeester ons een plekje toe waar we  'zo in kunnen waaien', dus dat is handig.

We moeten ons proviand een beetje aanvullen en gaan op de fiets naar een supermarkt die op zondag open is. Sue heeft het nog steeds moeilijk met duizeligheid en het fietstochtje valt haar zwaar. In het winkelcentrum waar de supermarkt is gevestigd rusten we even uit op een bankje.

Eigenlijk was het plan om de boodschappen terug te brengen naar de boot en dan vervolgens weer terug te fietsen naar het centrum van Zutphen om te eten en een film te kijken, maar door Sue's ongemakken kiezen we ervoor om in het restaurant in de haven te eten. De bioscoop is vlakbij de haven, dus daar gaan we nog wel naartoe.

De watersportvereniging heeft de steigers en de palen (het zijn drijvende steigers ivm wisselende waterstanden op de IJssel) gekocht van Rijkswaterstaat. Ze zijn afkomstig van 'Neeltje Jans' en zijn door twee sleepboten van leden van de club  zelf naar Zutphen gesleept. Toen het eens erg hoog water was bleken de palen niet lang genoeg en toen hebben ze er nog weer stukken bovenop gezet.
Wat ik ook wel bijzonder vind: ze hebben een loopbrug door de uiterwaard zodat ze in de winter met droge voeten bij de steigers kunnen komen. Nu wordt 'ie niet gebruikt.


No comments:

Post a Comment